Wooow! Co za procesor! Nie uwierzycie jaką torpedą przyszło mi się zmierzyć! Pora na test AMD Ryzen 5800X3D, któremu przeciwstawiam Intel Core i9-12900K. I choć procesor AMD oparty jest o mikroarchitekturę Zen 3, drzemie w nim innowacja. Zapewniam, że będzie się działo, a to za sprawą chipletów 3D. Zatem do dzieła!
Specyfikacja AMD Ryzen 7 5800X3D
- Mikroarchitektura: Zen 3
- Proces technologiczny: 7 nm
- Taktowanie bazowe: 3400 MHz
- Taktowanie boost: 4500 MHz
- Liczba rdzeni i wątków: 8/16
- Pamięć L3: 96MB
- Współczynnik TDP: 105W
- Zintegrowany układ graficzny: brak
- Kontroler pamięci: DDR4-3200
- Kontroler PCI-E: 4.0
- Socket: AM4
- Cena w dniu premiery: 2299 zł
Test i recenzja Ryzen 7 5800X3D | Procesor Petarda od AMD!
Ostatni akcent AMD dla platformy AM4 to prawdziwy rarytas. Chociaż mówimy o CPU bazującym na Zen 3, to nie wypada określić go inaczej, jak tylko – INNOWACJA. Wszystko to dzięki świeżo wprowadzonej technologii chipletów 3D, a dokładnie rzecz ujmując, pamięci podręcznej 3DV.
AMD Ryzen 7 5800X3D został wyposażony w aż 96-megabajtową pamięć cache L3 (tak dla porównania, Ryzen 7 5800X dysponuje tylko 32-megabajtowym zasobem L3). Niebywale interesująco przedstawia się przekrój nowego króla gamingu, bo stos świeżo wprowadzonej pamięci zajmuje centralne miejsce w procesorze. Jego komunikacja z Core Complex Die (CCD) jest możliwa za sprawą przelotów krzemowych. Przypomnę, że TSV było już wcześniej wykorzystywane w kartach graficznych z pamięcią HBM.
Połączenie dwóch matryc 3DV i odchudzonego CCD gwarantowane jest bezpośrednim stykiem miedź-miedź. Stos nowej pamięci wymagał niekonwencjalnego podejścia do kwestii chłodzenia, dlatego szczeliny między rdzeniami a pamięcią 3D wypełnia krzem strukturalny, przewodzący ciepło do IHS.
Pamięci 3DV vs L4. Która lepsza?
Swoją drogą jeden ze znajomych napisał prześmiewczo: Wszyscy z westchnieniem wspominali pamięci L4 Intela, a tu AMD wychodzi ze swoją propozycją quasi L4, prawdopodobnie dużo ciekawszą od rozwiązania Intela.
Lecz żebyście mnie dobrze zrozumieli – 3DV to nie jest żaden dodatek, żadna dostawiona część do obecnej pamięci L3. To jednorodna konstrukcja cache 3D wraz z tradycyjnym cachem. Ba, obie są taktowane tym samym zegarem, połączonym z szyną FCLK.
Firma AMD specjalnie nie ukrywa, że Ryzen 7 5800X3D jest procesorem wybitnie gamingowym. Zysków po stronie programów użytkowych także należy się doszukiwać, ale będzie to związane z wysokoobliczeniowymi zadaniami kodowania wideo, czy kompresji plików. Żeby nie być gołosłownym, zapraszam do testów wydajnościowych.
Testy porównawczy procesorów
Platforma testowa Intel
- Procesor: Intel Core i9-12900K
- Chłodzenie: Corsair iCUE H150i Elite
- Płyta główna: Asus ROG Z690 Hero
- Pamięć RAM: G.Skill Z5 5600 MHz CL36
- Karta graficzna: GeForce RTX 3080 Ti
- Obudowa: Benchtable BC1
- Zasilacz: be quiet! Dark Power Pro 12 1000W
- Dysk SSD: Samsung 970 EVO 2TB
- System: Windows 11 Pro 21H2
Platforma testowa AMD
- Procesor: AMD Ryzen 7 5800X3D/5800X
- Chłodzenie: be quiet! Pure Loop 360
- Płyta główna: Asus ROG Strix X570-E Gaming
- Pamięć RAM: Patriot Viper 3733 MHz CL14
- Karta graficzna: GeForce RTX 3080 Ti
- Obudowa: Benchtable BC1
- Zasilacz: be quiet! Dark Power Pro 12 1000W
- Dysk SSD: Samsung 970 EVO 2TB
- System: Windows 11 Pro 21H2
Test wydajności Ryzen 7 5800X3D w aplikacjach
Dokładnie tak wygląda wydajność testowanych CPU w rzeczywistości. Poza kompresją 7-ZIP, której dodatkowych cache dał niezły zastrzyk wydajności, nowy Ryzen 7 5800 X3D wypada tylko ciut lepiej od wersji podstawowej, czyli 7 5800X. Daleko mu do wyników, czy to Ryzena 5900, czy też Intel Core i9-12900K. Efekty starcia w pozostałych aplikacjach zobaczycie na slajdach.
Test wydajności Ryzen 7 5800X3D w grach (Full HD)
Wszystko ulega zmianie w gamingu. AMD nie kłamało i Ryzen 7 5800X3D okazuje się być gamingowym potworem. Naturalnym oponentem tego CPU jest Intel Core i9-12900K i są gry, w których AMD dominuje, z drugiej strony pograłem w kilka tytułów, w których jednostka Intela osiąga lepsze wyniki. Kluczowe są zatem produkcje o wyrównanej rywalizacji. W nich minimalnie lepiej, za to za każdym razem, lepiej wypada CPU Ryzen 7 5800X3D. Do grona takich gier zaliczają się:
- Cyberpunk 2077
- Total War Warhammer
- Horizon Zero Dawn
Różnice nie są znaczące, raptem kilka klatek obrazu na sekundę więcej, na korzyść Ryzena 7 5800X3D, niemniej palmy pierwszeństwa nie można odmówić mu. Dla lepszego zobrazowania wydajności w grach przygotowałem wykresy z dodatkowym smaczkiem – porównaniem obu testowanych jednostek z Ryzenem 7 5800X.
W zapowiedziach była mowa o 15-procentowym wzroście wydajności względem jednostki pozbawionej cache 3D. U mnie ten wynik sięgnął 13%, ale podkreślić muszę, że zegary Ryzen 7 5800X3D są bazowo niższe od tych posiadanych przez Ryzen 7 5800X.
Overclocking Ryzen 7 5800X3D?
W tym miejscu powinna znaleźć się wzmianka o podkręcaniu Ryzena 7 5800X3D, ALE JEGO NIE MOŻNA PODKRĘCAĆ! AMD tłumaczy, że zegary domyślnie ustawione na testowanym CPU są maksymalnie stabilnymi dla procesora z nową pamięcią cache. Natomiast Intel Core i9-12900K da się podkręcać co widzieliście nie tak dawno, w tej samej procedurze, w teście i9-12900KS.
I tutaj sprawa zaczyna się zmieniać na niekorzyść AMD. Oczywiście Intel diametralnie nie zwiększa swoich osiągów, szczególnie i9-12900K po OC, ale trzeba przyznać, że w każdej grze zyskuje on kilka klatek. W Kingdom Come Deliverance (po OC) jest to przewaga już 7 klatek, z kolei w Cyberpunku 2077 Intel Core i9-12900K dogonił Ryzena 7 5800X3D. W innych grach, gdzie fps-y są na styku, sytuacja wygląda podobnie, zatem i9 przedstawia się lepiej. Rodzi się tym samym pytanie, czy przypadkiem za jakiś czas overclocking Ryzena 7 5800X3D nie zostanie odblokowany?
Podsumowanie. Czy Ryzen 7 5800X3D to nowy król gamingu?
Bez cienia wątpliwości AMD stworzyło gamingowego potwora. Ryzen 7 5800X3D nie tylko nawiązuje rywalizację z Intel Core i9-12900K – on często z nim wygrywa! Kosztuje przy tym kilkaset złotych mniej. I to jest kwestia podstawowa, a wszelkie inne są tylko dodatkiem do podsumowania Ryzena 7 5800X3D.
Pierwsza ze wspomnianych spraw to oczywiście rywalizacja z Alder-Lake’ami. Mamy już rozstrzygniętą rywalizację z i9-12900K, taktowaną oczywiście standardowym zegarem. Jeśli natomiast chodzi o próby OC, to propozycja Intela będzie w stanie, albo będzie bardzo zbliżyć się do bohatera tego testu, albo nawet go wyprzedzić. W ujęciu sumarycznym Ryzen 7 5800X3D delikatnie przegrywa, ale w grę wchodzą tu atuty konkurencyjnego i9, czyli OC oraz wyższa cena zakupu. Pomijam już platformy, czyli płyty główne – Ryzena 7 5800X3D spokojnie możemy osadzić na niedrogiej płycie głównej z chipsetem B550.
Z kolei do podkręcania i9 będzie potrzebne MOBO za ponad 1000 zł albo za cenę bliską tej kwoty, nie mówiąc już o odpowiednio wydajnym systemie chłodzenia. No, jest jeszcze i7-12700KF tańsza o 300 zł od Ryzena, ale przegrywa ona o kilka procent i nie wolno zapominać, że AMD silnie rywalizuje kosztem całej platformy (CPU + MOBO). Jeśli ktoś dokonuje zakupu gamingowego procesora, myślę że przychylniejszym okiem będzie spoglądał na Ryzena 7 5800X3D.
Kwestia aplikacji została rozstrzygnięta – tu Ryzen nie bryluje. Wprawdzie zwiększył osiągi względem Ryzena 7 5800X w 7-ZIP, a w niektórych innych, cięższych aspektach, jak enkodowanie, może spisywać się lepiej od Ryzena bez pamięci 3D, ale w rywalizacji z Alder-Lake’ami jest mała wyrwa. Ryzen 7 5800X3D nie prezentuje osiągów, które mogłyby być zestawione chociażby z Intel Core i9-12900K.
Ale jest jeszcze jedna rzecz z tych dodatkowych spraw – mając na przykład Ryzena 5 5600X przyjdzie Wam za rok, za pół roku, myśl o jego upgradzie. Nawet to może być Ryzen 5 3600 i słabszy. I w tym momencie oferta Ryzenów wzbogaca się o petardę gamingową. Czyli: gdy jesteś graczem, kładziesz nacisk na gry. I to nie jest tak, że ten procesor nie wyrenderuje pewnych rzeczy lub zrobi to mega wolno. On to potrafi, jest do tego przeznaczony, da sobie z tym radę.
Natomiast w aspekcie gamingowym jest to prawdziwa rakieta! Petarda – rzekłbym, używając kolokwialnych słów. A dlaczego jest to aż tak istotne? Bo modernizacja nie zamyka się na zwykłe Ryzeny, na model 5900X, 5800X, ale także na ten model, który rywalizuje i9-12900K. I to jest siłą nowego Ryzena z całkowicie przemodelowaną pamięcią.
Z całą pewnością AMD zagrało Intelowi na nosie, a co będzie dalej – czas pokaże. Głęboko wierzę, że jest to przedsmak tego, co zobaczymy w serii Ryzen 7000.