Chłodzenie procesora czasami jest niedocenianym elementem komputera. Od jego doboru może w dużym stopniu zależeć poziom komfortu pracy przy komputerze. W poniższym poradniku postaramy się doradzić chłodzenia optymalne pod względem stosunku oferowanej wydajności do zapewnianej ciszy. Istotna uwaga, nie sugerujcie się suchymi danymi producenta (odnośnie głośności) ze względu na różną metodologię testową! W polecanych chłodzeniach procesorów pomożemy Ci z wyborem najlepszego z nich.
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje chłodzeń powietrzem: wieżowe i horyzontalne. Najczęściej możemy je spotkać jako fabryczne chłodzenia dołączane do zestawu z procesorem (tzw. BOX) firmy Intel lub AMD.
Typ: wieża
Chłodzenia tego typu mogą być ograniczane przez szerokość obudowy, warto więc zwrócić uwagę na wymiary, zwłaszcza wysokość produktu, który nas interesuje.
Typ: horyzontalny
Przy chłodzeniach typu horyzontalnego – szerokość obudowy nie jest na ogół problemem, za to może nim być ułożenie komponentów (np. radiatorów sekcji zasilania) wokół gniazda procesora. Warto więc zobaczyć (np. Noctua udostępnia taką listę pod adresem), czy nie będzie występował konflikt.
Przyjmuje się, że chłodzenia typu „wieża” sprawują się lepiej, aczkolwiek można znaleźć od tego nieliczne odstępstwa. Z drugiej strony, chłodzenia horyzontalne posiadają tę zaletę, że powietrze, które jest wtłaczane, zostanie też wykorzystane do chłodzenia komponentów znajdujących się wokół gniazda procesora (np. sekcja zasilania).
Wracając jeszcze na chwilę do wymiarów chłodzeń – każdy ceniony producent obudów, zamieszcza niezbędne informację na stronie swojego wyrobu. Spójrzmy przykładowo na SilentiumPC Regnum RG1W.
Zanim jeszcze przejdziemy do konkretnych propozycji w różnych widełkach cenowych – dwie uwagi:
- Im większy wentylator – tym prawdopodobniej będzie albo bardziej wydajny (przy tych samych obrotach), albo cichszy (przy tej samej założonej wydajności) od mniejszego odpowiednika (sprawdza się to również przy wyborze samych wentylatorów do obudowy),
(na zdjęciu Noiseblocker Eloop w wersji 14 i 12 cm)
- Wybrany produkt powinien wspierać współczesne gniazda procesorów, by nie tylko samemu nie mieć problemu z instalacją, ale przy ewentualnej odsprzedaży by nie było to ograniczeniem dla potencjalnego nabywcy.
AiO (All-in-One)
Poza klasycznymi chłodzeniami powietrzem, dostępne są również chłodzenia AiO (all-in-one), czyli chłodzenia cieczą z zamkniętym obiegiem. Zyskuje ono coraz większą popularność, ze względu na wysoką kulturę pracy oraz estetyczny wygląd wokół gniazda procesora. Oprócz wyżej wymienionych rozmiarów, spotyka również chłodzenia kompaktowe o rozmiarze 120 mm, które charakteryzują się niską wydajnością oraz zestawy niezwykle duże – 420 mm, które zazwyczaj są drogie.
W większości tego typu chłodzeń trzeba liczyć się z wyższym poziomem hałasu w porównaniu do odpowiednika „powietrznego”, za to przy na ogół lepszej wydajności (choć to zależy też od procesora, czy jest lutowany itp.).
Chłodzenia
Jeśli chcesz zmienić chłodzenie typu BOX (a może to być lepszy pomysł przy Intelu, a nie AMD), lecz nie dysponujesz dużym budżetem, to ciekawą propozycją jest zakup Spartana 5. Zaletą powyższego chłodzenia jest stosunkowo niski poziom hałasu oraz kompaktowe rozmiary (zwłaszcza głębokość – 65 mm) . Wentylator serii Fluctus o wielkości 120 mm zapewnia szeroki zakres użytecznych obrotów, tzn. pomiędzy 250 a 1500 obr./min, oraz odpowiedni „przewiew”. W konstrukcji Spartana 5 znajdziemy tylko dwa ciepłowody, aczkolwiek do procesorów, które nie będą podkręcane (i nie są wyjątkowo prądożerne) powinno to wystarczyć. Maksymalne TDP jest określane przez producenta na 160W. Za dopłatą 10 złotych możecie otrzymać wersję z podświetleniem ARGB.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 146 x 125 x 65 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 250-1500 obr./min
Waga: 435 g
Główne różnice w stosunku do wersji Spartan 5 z poprzedniego przedziału cenowego, to cztery zamiast dwóch ciepłowodów oraz fakt posiadania przez droższą wersję podświetlenia RGB. Maksymalne TDP jest określane przez producenta na 180W. Sterować podświetleniem można na dwa sposoby: podłączając zestaw do płyty głównej ze złączem RGBW, jak również synchronizując z zaawansowanym kontrolerem w obudowach Endorfy, z wybranych serii. Jeśli nie chcecie korzystać z tego „bajeru”, to jest dostępna wersja bez RGB, o 20 złotych tańsza, którą znajdziecie poniżej.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 146 x 125 x 65 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 250-1500 obr./min
Waga: 490 g
 |
Endorfy Spartan 5 Max |
|---|
Spartan 5 Max to układ chłodzenia zapewniający cichą pracę z każdym procesorem o TDP do 180W. Wysoką kulturę pracy zapewnia optymalna konstrukcja aluminiowego radiatora oraz dedykowany wentylator Fluctus o średnicy 120 milimetrów z kontrolą obrotów PWM.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 146 x 125 x 65 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 250-1500 obr./min
Waga: 480 g
Kolejna propozycja od Endorfy. TDP do 220W, wentylator Fluctus z zakresem 250-1500 obrotów na minutę, cztery rurki cieplne. Za dopłatą 20 złotych otrzymacie wersję z 2 „śmigłami”, a 30 PLN od ceny bazowej z jednym, ale z podświetleniem ARGB.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 155 x 127 x 77 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 250-1500 obr./min
Waga: 590 g
Propozycja od Deepcool wbrew pozorom (teoretycznie nieskomplikowana konstrukcja) zapewnia zaskakująco dobre chłodzenie, przy niskim poziomie hałasu. TDP do 220W (jak Fera 5 i Fortis 5), tutaj także wykorzystano do budowy radiatrora cztery rurki cieplne.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 150 x 92 x 125 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 500-2000 obr./min
Waga: 614 g
Klasyk w nowej odsłonie. Sześć 6 mm rurek cieplnych, oraz wentylator Fluctus o rozmiarze 140 mm dbają o odpowiednio wysoki poziom wydajności. TDP określane jest do maksymalnego poziomu 220W. Za 30 złotych więcej otrzymacie wersję z 2 wentylatorami, a za 50 – odmianę z podświetleniem ARGB.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 159 x 144 x 107 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 140 x 140 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 250-1400 obr./min
Waga: 805 g
Kolejna propozycja od Deepcool. Jak na swoje wymiary – bardzo dobra wydajność (mimo „tylko” 4 rurek cieplnych, za to o średnicy 6 mm) oraz jakość wykonania. TDP to 220W. Wersja z 2 wentylatorami oraz wykonana w całości w kolorze czarnym, czyli AK Zero Dark Plus to dopłata w wysokości 60 złotych (jednakże nie rekomendujemy zakupu tej wersji).
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 155 x 97 x 127 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 500-1850 obr./min
Waga: 661 g
5 ciepłowodów o średnicy 6 mm, wydajny 120 mm wentylator z szerokim zakresem obrotów (500-1850), oraz TDP wynoszącym 240W. Uwagę zwraca niebagatelna masa, to powyżej 1 kg.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 158 x 127 x 117 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 500-1850 obr./min
Waga: 1040 g
Pierwsze dwuwieżowe chłodzenie w zestawieniu. TDP do 260W, sześć 6 mm ciepłowodów, stosunkowo nieduża wysokość (157 mm), oraz szeroki zakres obrotów użytych wentylatorów (300-1850 rpm) to niewątpliwe zalety tej propozycji. Masa Deepcool AG620 jest niemała, wynosi ona 1.3 kg.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 157 x 136 x 129 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 300-1850 obr./min
Waga: 1300 g
Najnowsza propozycja Silver Monkey to kosztujący niecałe 300 zł produkt STORMY, rekomendowany do użycia z procesorami o maksymalnym TDP 250W. Radiator wyposażono w zestaw sześciu 6 mm ciepłowodów. Ulepszony wentylator (względem poprzedniej jego wersji) pracuje na łożysku hydraulicznym i oferuje prędkość obrotową w zakresie od 600 do 1500 obr./min. Na uwagę zasługuje aż 6-letnia gwarancja.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 154 x 129 x 106 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 600-1500 obr./min
Waga: 900 g
Kolejna reprezentant niemieckiej marki. Tym razem konstrukcja jednowieżowa, która zmieści się do większości obudów (< 160 mm wysokości). O wentylację dba 135 milimetrowa jednostka. Niezwykle schludna i dobrze wykonana konstrukcja. TDP wynosi do 200W.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 159 x 136 x 96 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 135 x 135 x 22 mm
- Zakres obr./min. PWM: do 1400 obr./min
Waga: 920 g
Dwie wieże od niemieckiej marki. O wentylację dba 135 i 120 milimetrowa jednostka. Piękny wygląd, doskonała jakość wykonania. TDP wynosi do 250W.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 163 x 136 x 146 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 135 x 135 x 22 mm + 120 x 120 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: do 1500 obr./min
Waga: 1130 g
Jednowentylatorowa wersja flagowca od Austriaków. Mimo tego, wydajność jest z najwyższej półki, to się nie zmienia, tak samo jak (stety/niestety) kolorystyka. Tańsza o 56 złotych od wersji z 2 wentylatorami, więc warto ją rozważyć.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 160 x 150 x 135 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 140 x 140 x 25 mm
- Zakres obr./min. PWM: 300-1500 obr./min (300-1200 z LNC)
Waga: 1150 g
Ścisła czołówka, a tak naprawdę nawet najczęściej lider wśród zestawów chłodzenia powietrzem. Ekstraklasa pod względem wykonania, oferowanej wydajności, oraz ciszy. Tylko ta nieszczęsna kolorystyka, która nie każdemu musi odpowiadać. W pełni czarna odsłona jest dostępna, ale kosztuje nieco więcej.
Specyfikacja:
- Wymiary całkowite WxSxG: 165 x 160 x 161 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 150 x 140 x 25 mm (x2)
- Zakres obr./min. PWM: 300-1500 obr./min (300-1200 z LNC)
Waga: 1320 g
Najnowsza wersja AiO od polskiej firmy. Do wyboru szeroki zakres rozmiarów, od 240, przez 280 do 360 mm. Radiator o standardowej grubości 27 mm, co powinno ułatwić montaż w większości obudów. Dostępne są wersje z ARGB. Bardzo dobre osiągi przy rozsądnej kulturze pracy i cenie. 3 lata gwarancji to też dość dobra cecha Navisów.
Specyfikacja:
- Wymiary radiatora WxSxG: 275 x 120 x 27 mm (240 mm) – 395 x 120 x 28 mm (360 mm)
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm (x2) – 120 x 120 x 25 mm (x3)
- Zakres obr./min. PWM: 250-1800 obr./min
Klasyka. Ciche i wydajne wentylatory, oraz radiator o grubości 38 (a nie standardowych 27) mm, co z jednej strony zwiększa poziom odprowadzanego ciepła, z drugiej może ograniczyć kompatybilność. Szeroki zakres oferowanych rozmiarów powinien ułatwić dobór odpowiedniej wersji, zarówno do potrzeb, jak i obudowy. Dostępna jest wersja z ARGB, a dodatkową zaletą konstrukcji jest to, że wystarczy podłączyć jeden kabel do gniazda wentylatora na obudowie, oraz fakt, że „śmigło” w nią wbudowane – schładza sekcję zasilania procesora. 6 lat gwarancji to coś, co nie jest standardem w tego typu produktach.
Specyfikacja:
- Wymiary radiatora WxSxG: 277 x 120 x 38 mm (240 mm) – 458 x 138 x 38 mm (420 mm)
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm (x2 – 240 mm) – 140 x 140 x 25 mm (x3 – 420 mm)
- Zakres obr./min. PWM: 200-1800 obr./min (240 mm) – 200 – 1700 obr./min (420 mm)
Klasyk w nowej odsłonie. Szeroki zakres obrotów wentylatorów. Blokompompka posiada ekran o przekątnej 1.54”. Może on wyświetlać informacje o systemie w czasie rzeczywistym lub niestandardowe obrazy. Regulowana orientacja ekranu dostosowuje się do pozycji głowicy pompy. Na minus ociężałe i wymagające logowania się (dla pełnej funkcjonalności) oprogramowanie. Dostępny jest też Kraken 240 oraz 360, jednakże środkowa wersja wydaje się optymalna.
Specyfikacja:
- Wymiary radiatora WxSxG: 55 x 315 x 143 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 140 x 140 x 25 mm (x2)
- Zakres obr./min. PWM: 500-1800 obr./min
5 lat gwarancji. iCUE służące do sterowania RGB jest już na naprawdę niezłym poziomie. Ładne i wydajne chłodzenie. Blok podświetlany jest diodami CAPELLIX LED. Dostępna jest też wersja 240 mm (seria H100) i 360 mm (seria H150).
Specyfikacja:
- Wymiary radiatora WxSxG: 322 x 137 x 27 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 140 x 140 x 25 mm (x2)
- Zakres obr./min. PWM: 500-1700 obr./min
5 lat gwarancji. Ponownie do dyspozycji oddano system iCUE służący do sterowania RGB. Na niestandardowym wyświetlaczu LCD IPS o przekątnej 2,1″ z rozdzielczością 480 x 480 i ultra jasnym podświetleniem 600 cd/m² możesz prezentować ulubione animowane GIF–y, najśmieszniejsze memy, logotyp swojego ulubionego zespołu lub dowolną inną zawartość
Specyfikacja:
- Wymiary radiatora WxSxG: 322 x 137 x 27 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 140 x 140 x 25 mm (x3)
- Zakres obr./min. PWM: 550 – 2100 obr./min
W nowym produkcie Asusa użyto 8 generacji pompy Asetek. Radiator ma grubość 30, a nie standardowe 27 mm. Wbudowany w blokopompkę wyświetlacz AniMe Matrix zapewnia ciekawe. 6 lat gwarancji to niezaprzeczalna zaleta tego chłodzenia.
Specyfikacja:
- Wymiary radiatora WxSxG: 400 x 120 x 30 mm
- Wymiary wentylatora WxSxG: 120 x 120 x 25 mm (x3)
- Zakres obr./min. PWM: do 2200 obr./min